Terapie oparte na warunkowaniach sprawczych

Trening i szkolenie

Podczas stosowania technik zmiany zachowania zwierzęcia opartych na warunkowaniach instrumentalnych (sprawczych) dużą rolę odgrywa zbieżność pomiędzy okolicznościami, w jakich dane zachowanie występuje, samym zachowaniem i jego następstwami.

Kierowanie zachowaniem za pomocą zależności jest właściwe w sytuacji, kiedy jedna reakcja zwierzęcia może być zastąpiona drugą. Oznacza również taką strategię terapeutyczną, która polega na zmianie zachowania poprzez modyfikowanie jego konsekwencji. Techniki oparte na warunkowaniu instrumentalnym wymagają bardzo dokładnego prześledzenia zależności pomiędzy zachowaniem zwierzęcia a następstwami tego zachowania. Musimy prawidłowo ocenić, jakie konsekwencje ponosi zwierzę w wyniku określonych reakcji. Jest to niezwykle ważne, ponieważ dzięki temu możemy wybrać odpowiednią metodę terapeutyczną. Podstawowe strategie w tym przypadku to techniki wzmacniania, karania i wygaszania.

Techniki wzmacniania

Polegają na zastosowaniu bodźców zwiększających prawdopodobieństwo wystąpienia w przyszłości określonych reakcji. W tej grupie znajdują się bardzo dobrze znane większości osób wzmacnianie pozytywne i negatywne. Techniki te opisywane są w wielu podręcznikach zajmujących się szkoleniem psów, jednak nie są jednoznacznie interpretowane przez opiekunów zwierząt.

Wzmacnianie pozytywne

Polega na zastosowaniu bodźca, który będzie zachęcał zwierzę do wykonania określonej czynności. W świadomości każdego z nas bodziec taki kojarzy się z czymś przyjemnym dla zwierzęcia. Oczywiście, jest to prawidłowe myślenie. Jednak problem w tym przypadku polega na właściwym zdefiniowaniu, czy faktycznie oferowany przez nas bodziec jest w danym momencie przyjemnym (nagradzającym) dla zwierzęcia. W tym miejscu należy dokładnie określić emocje i motywacje zwierzęcia. Oferowanie zwierzęciu bodźca pozytywnego w naszym pojęciu, ale faktycznie niepożądanego dla psa powoduje, że – zamiast zwiększać prawdopodobieństwo wystąpienia określonej reakcji – zmniejszamy szanse na jej ponowne pojawienie się. Najprostszym przykładem może być podawanie psu, w chwili wykonania określonej czynności, smakołyku, który nie jest przez niego preferowany. Bardziej skomplikowanym przykładem może być sytuacja, kiedy oferujemy zwierzęciu nagrodę niezadowalającą w określonej sytuacji.

 

Przykład 1

Dwuletni mieszaniec Simbo wykazywał się niespożytą energią w czasie spacerów, którą chętnie zużywał w pościgu za poruszającymi się obiektami, np. rowerzystami. Opiekunowie, chcąc zmienić zachowanie psa, po przeanalizowaniu wielu lektur uznali, że najlepszą metodą w tym przypadku będzie pozytywne nagradzanie zachowania innego niż dotychczas prezentowane. Pies otrz...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów



Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań czasopisma "Animal Expert"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych numerów czasopisma w wersji elektronicznej
  • Zniżki na konferencje i szkolenia
  • ...i wiele więcej!

Przypisy