Nadmiar w obszarze zachowań apetytywnych (związanych ze zdobywaniem i spożywaniem pokarmu) może przejawiać się w formie spaczonego łaknienia (pica). W artykule omówię pica w kontekście zachowania kotów domowych.
Najczęściej problem zjadania przedmiotów ujmuje się w jednej grupie z zaburzeniami ssania (ciała lub przedmiotów) i gryzienia (przedmiotów). Niektóre zwierzęta przejawiają też zachowanie kompulsywne w postaci lizania niejadalnych przedmiotów. Skłaniam się ku traktowaniu ich jako formy zaburzeń zbliżonej do pica i dlatego nie omawiam ich osobno. Tym, co łączy te problemy, jest obsesyjno-kompulsywny charakter zachowania (OCD). Spośród innych tego typu zaburzeń, występujących u kotów, należy wymienić zachowania autoagresywne, które wymagają osobnego omówienia.
Jestem zdania, że pica należy traktować jako odrębny problem, co ułatwia zrozumienie tego zaburzenia i podjęcie skutecznych działań terapeutycznych.
Różnice pomiędzy pica a ssaniem i gryzieniem przedmiotów skrótowo przedstawiam w tabeli 1?
Zapewnienie odpowiedzialnej opieki kotu, który ma spaczone łaknienie, jest bardzo trudne. Głównym problemem jest, oczywiście, zagrożenie, jakie niesie za sobą połykanie przedmiotów. To różni pica od innych zaburzeń kompulsywnych. Przyjrzyjmy się im kolejno.
POLECAMY
Zachowanie | Etogram | Połykanie przedmiotów |
ssanie | zachowanie afiliacyjne | nie (lub przypadkowe) |
gryzienie przedmiotów | zachowanie apetytywne | nie (lub przypadkowe) |
pica | zachowanie apetytywne | tak |
Ssanie
Przyczyny
Ssanie (jako zaburzenie) jest zachowaniem związanym z poszukiwaniem opieki. Może pojawić się u zwierząt, które zbyt szybko zostały oddzielone od matki, lub u tych, u których proces odstawienia od karmienia przez matkę przebiegał nieprawidłowo. Wzmacniane jest często przez zachowanie opiekunów, którzy traktują je jako przejaw więzi między nimi i kotem. Wielu z nich początkowo nie tylko akceptuje, ale wręcz nagradza to zachowanie, głaszcząc kota i obdarzając go szczególną uwagą w momentach, kiedy ssie. Kot może ssać ciało opiekuna, ciało innego kota lub przedmiot (np. kocyk).
Zagrożenia
Zwykle opiekunowie zwracają się o pomoc do behawiorysty wtedy, gdy zachowanie to jest bardzo nasilone. W wielu innych przypadkach nie jest ono traktowane jako problem. Często rzeczywiście nie stanowi problemu, nie powodując negatywnych skutków ani dla kota, ani dla opiekuna. Z moich obserwacji wynika, że czasem przybiera też formę niekłopotliwego „rytuału”, kiedy kot zachowuje się w ten sposób tylko w określonym kontekście, tworzonym przez czas (np. poranne pieszczoty...
Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- 6 wydań czasopisma "Animal Expert"
- Dostęp do wszystkich archiwalnych numerów czasopisma w wersji elektronicznej
- Zniżki na konferencje i szkolenia
- ...i wiele więcej!