Zmiany behawioralne występujące u zwierząt na skutek chronicznego bólu

Temat numeru

Rozpoznawanie i leczenie bólu to jedno z największych wyzwań, przed jakimi stoją lekarze weterynarii. Ból to objaw choroby, a pacjent niechętnie pokazuje, co go boli. Jednak przy chronicznym bólu u psów i kotów pojawiają się już objawy behawioralne, które trzeba wziąć pod uwagę w diagnostyce różnicowej.

Zwierzęta często ukrywają chorobę. Jest to związane z niechęcią do zdradzania słabości przez dzikie zwierzęta w obawie przed wypatrzeniem ich przez drapieżników. Dodatkowo czworonożni pacjenci nie powiedzą nam, co ich boli, a objawy bólu są tak niespecyficzne, że często dojście do miejsca bólu nastręcza wielu problemów.

POLECAMY

Mechanizm obronny

Ból – według definicji Międzynarodowego Towarzystwa Badania Bólu (IASP) – jest subiektywnie przykrym i negatywnym wrażeniem zmysłowym i emocjonalnym, powstającym pod wpływem bodźców (tzw. nocyceptywnych) uszkadzających tkankę lub zagrażających jej uszkodzeniem. Bodźce bólowe odbierane są przez zakończenia nerwowe zwane nocyreceptorami. Impulsy nerwowe przekazywane są do ośrodków w mózgu, które rozpoznają i lokalizują ból, a także klasyfikują bodziec jako szkodliwy i organizują przeciwko niemu reakcje obronne. Dlatego też po zadziałaniu bodźca zwierzę cofa łapę, np. gdy zbliży się do ognia i dojdzie do poparzenia skóry. Dodatkowo zapamiętuje ten bodziec i przy następnej okazji już do ognia się nie zbliży. Jest to mechanizm obronny, który umożliwia przetrwanie.
Jest wiele systemów klasyfikujących ból w zależności od przyczyny, czasu trwania i intensywności. Jednym z nich jest też podział na ból ostry i ból przewlekły (chroniczny).
Ból ostry, nazywany bólem adaptacyjnym, ma spowodować zmianę zachowania, przy którym ból będzie nieodczuwalny. Ma chronić bolącą część ciała przed dalszymi uszkodzeniami. Objawy bólu ostrego są dość powszechnie znane. Można zaliczyć tu:

  • wokalizację pod wpływem bólu – wycie, piszczenie, skomlenie, miauczenie,
  • kulawiznę, nieobarczanie kończyny, która uległa uszkodzeniu,
  • zmniejszoną ruchliwość,
  • brak apetytu.

Słów kilka o bólu chronicznym

Jednak im dłużej trwa choroba i gdy ból się przedłuża, pojawiają się mniej specyficzne objawy, często niekojarzone z bólem. Ból chroniczny jest trudniejszy do rozpoznania niż ostry, gdyż jego objawy nie są tak nasilone jak przy ostrym bólu. Często zdarzają się lepsze i g...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów



Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań czasopisma "Animal Expert"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych numerów czasopisma w wersji elektronicznej
  • Zniżki na konferencje i szkolenia
  • ...i wiele więcej!

Przypisy