Komunikacja wewnątrzgatunkowa psów

Komunikacja wewnątrzgatunkowa psów, a także innych gatunków zwierząt jest niezbędna do budowania więzi wewnątrz grupy oraz unikania potencjalnych konfliktów. Możemy wyróżnić cztery główne kanały komunikacji psów: kanał dotykowy, węchowy, wizualny oraz głosowo-słuchowy.

Kanał dotykowy

Zmysł dotyku odgrywa u psów ważną rolę w tworzeniu i umacnianiu więzi pomiędzy poszczególnymi osobnikami. Bodźce dotykowe odbierane są przez rozwijający się płód już ok. 45. dnia życia. Psy posiadają cztery rodzaje receptorów czuciowych: receptory dotyku lekkiego, nacisku, bólowe i termiczne. Dzięki zlokalizowanym w okolicach nozdrzy receptorom termicznym szczenię jest w stanie odnaleźć matkę. Receptory dotyku lekkiego umiejscowione są w okolicy mieszków włosowych, tuż pod powierzchnią skóry. Natomiast receptory nacisku znajdują się w głębszych warstwach skóry, a do ich pobudzenia potrzebna jest większa siła niż w przypadku receptorów dotyku lekkiego. Psy posiadają także w opuszkach palców receptory wrażliwe na wibracje.
W okolicach pyska psa, na brwiach i policzkach znajdziemy sztywne włosy czuciowe zwane wibrysami. Dzięki licznym zakończeniom nerwowym są one bardzo wrażliwe nawet na delikatne bodźce dotykowe. Wibrysy ułatwiają psom poruszanie się w trudnym terenie i przy ograniczonej ilości światła. Dotknięcie wibrysa powoduje u psa odruch zamknięcia oka oraz odwrócenie głowy. Włosy czuciowe są też ważnym źródłem informacji o otaczającym świecie dla psów niewidomych. Dlatego też nie powinno się celowo przycinać psom wibrysów.
Jak ważny jest dotyk dla rozwoju psa dowodzi fakt, że szczenięta pozbawione kontaktu fizycznego z matką i swoim rodzeństwem odczuwają wyraźny niepokój. Natomiast szczenięta, które mają stały kontakt z matką i są często przez nią dotykane, charakteryzują się bardziej stabilną psychiką oraz łatwiej nawiązują kontakty społeczne. Badania na szczeniakach z użyciem elektroencefalografu (EEG) wykazały, że osobniki poddane wczesnej stymulacji neurologicznej szybciej się rozwijały i osiągały lepsze wyniki w próbach zachowania. Zaobserwowano między innymi poprawę funkcjonowania układu krążenia czy zwiększoną odporność na stres i infekcje. Natomiast zbyt silny i długotrwały stres może hamować rozwój szczeniąt.

Kanał węchowy

W procesie komunikacji węchowej psy używają śliny, moczu, kału oraz wydzielin z gruczołów okołoodbyto...