Dla jednych agresja zwierzęcia to powód do dumy – często takie zachowania są celowo lub przypadkowo wzmacniane przez opiekunów. Szczególnie dotyczy to agresji wynikającej z obrony osoby lub terytorium. Dla innych opiekunów jest to powód do niepokoju, czasem nawet uczucia porażki „wychowawczej”. Dla psychologów, etologów czy behawiorystów jest ona jednak niezmiernie ciekawym zjawiskiem m.in. ze względu na fakt problemów definicyjnych i klasyfikacyjnych. Wbrew pozorom, zachowania agresywne – zarówno wewnątrzgatunkowe, jak i międzygatunkowe – są bardzo powszechnym zjawiskiem w świecie zwierząt, w tym ludzi. Według Konrada Lorenza, agresja to jeden z czterech głównych popędów – obok rozmnażania, zdobywania pokarmu i ucieczki. Z tego też powodu możemy uznać, że jest to zachowanie adaptacyjne, pomagające przetrwać i przekazać swoje geny.
Klasyfikacja agresji
Agresja jest zachowaniem bardzo złożonym i niejednorodnym. W skrócie można powiedzieć, że mamy trzy główne podejścia do jej klasyfikacji: biologiczne, kognitywne oraz behawioralne. Z tego też względu ile podejść i ilu autorów, tyle definicji i klasyfikacji. James O’Heare1 w książce Zrozumieć zachowania agresywne u psów, wprowadza dość ogólną klasyfikację. Ze względów behawioralnych wyróżnia dwa typy agresji:
- zachowania agresywne reaktywne,
- zachowania agresywne instrumentalne.
Ten sam autor wprowadza jeszcze jedną klasyfikację agresji – ze względu na czynniki anatomiczne i fizjologiczne:
- agresja afektywna – związana z pobudzeniem sympatycznego układu nerwowego (poczucie zagrożenia). Ten typ agresji jest silnie związany z emocjami,
- agresja nieafektywna (chęć uzyskania nagrody) – w tym przypadku mamy tylko jeden typ agresji: agresję łowiecką, inaczej zwaną łowczą. Pies nie działa tu pod wpływem emocji.
Joël Dehasse2 wprowadził natomiast bardzo szczegółowy podział agresji, zgodnie z którym wyróżnia m.in. agresję:
- obronną,
- dystansującą,
- terytorialną,
- macierzyńską,
- z rozdrażnienia,
- ze strachu,
- przemieszczoną,
- ofensywną,
- konkurencyjną pomiędzy psami,
- konkurencyjną między psami i ludźmi lub innymi gatunkami,
- zaborczą, ...
