Znakowanie moczem u kota: charakterystyka, postępowanie i studium przypadku

Terapia behawioralna

Widok kociego moczu poza kuwetą dla wielu opiekunów stanowi silny bodziec do natychmiastowego kontaktu z behawiorystą. Całe szczęście jednak, że z roku na rok rośnie liczba osób, które pierwsze kroki w takim przypadku kierują ku gabinetowi weterynarii, gdzie lekarz na podstawie kompletu badań ocenia stan zdrowia zwierzęcia. Dopiero po wykluczeniu podłoża medycznego możliwa jest dalsza praca nad zachowaniem, a w przypadku, gdy kwestie zdrowotna i behawioralna przenikają się ze sobą, podejmuje się działania dwutorowo. W niniejszym artykule opisana zostanie jedna z dwóch behawioralnych przyczyn brudzenia w domu – znakowanie moczem.

Rola komunikacji zapachowej i chemicznej w życiu kota

Z etologicznego punktu widzenia znakowanie nie jest problemem behawioralnym, a narzędziem komunikacji węchowej oraz wzrokowej, przejętym przez kota domowego od jego przodka, żbika nubijskiego. Jako drapieżnik, a zarazem gatunek terytorialny zbiera on drogą sygnałów zapachowych informacje na temat otaczającego go środowiska. Robi to za pomocą dwóch niezależnych układów czuciowych: jeden z nich wychwytuje cząsteczki zapachowe, a drugi odbiera bezwonne substancje chemiczne, feromony. W ten sposób zwierzę zarówno unika niechcianych bezpośrednich kontaktów z silniejszymi drapieżnikami, tropi ofiary, jak i komunikuje się z przedstawicielami swojego gatunku. Pomimo pewnych niedogodności (ryzyko zatarcia sygnału przez pogodę lub innego osobnika, brak możliwości ustalenia odbiorcy) zmysł węchu jest dla kota bezpiecznym – bo umożliwiającym dystans fizyczny – środkiem wymiany informacji. Za odbiór swoistych gatunkowo feromonów, które wpływają na zachowanie i nastrój zwierzęcia, odpowiada parzysty narząd lemieszowo-nosowy.

Mocz jako komunikat

Jakie informacje przekazują substancje zawarte w moczu kota domowego i do kogo są skierowane? Na te pytania badacze nie są w stanie udzielić jednoznacznej odpowiedzi, jednak kontekst części z nich jest już poznany:

  • sygnał dojrzałości płciowej: zapach moczu niekastrowanych samic w rui wabi skłonne do kopulacji samce, niekastrowane samce zwiększają częstotliwość znakowania moczem, wyczuwając mocz samic w rui;
  • dowód zdrowia i sprawności fizycznej: w moczu niekastrowanego samca znajdują się testosteron i felinina – aminokwas obecny wyłą...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów



Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań czasopisma "Animal Expert"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych numerów czasopisma w wersji elektronicznej
  • Zniżki na konferencje i szkolenia
  • ...i wiele więcej!

Przypisy